Kαθώς πλησιάζουμε την ημερομηνία διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών είναι προφανές ότι υπάρχει μεγάλη απογοήτευση για τα τεκταινόμενα και τον δημόσιο βίο. Το Κυπριακό βρίσκεται σε επικίνδυνο αδιέξοδο και οι προοπτικές δεν είναι ευοίωνες. Εκτός όμως από αυτό το υπαρξιακό ζήτημα, οι πολίτες υφίστανται τις οικονομικές, κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης.
Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσει ο κάθε πολίτης ότι η ποιότητα του δημόσιου βίου επηρεάζει την καθημερινότητά μας ποικιλοτρόπως. Ως εκ τούτου η συμμετοχή στις πολιτικές διαδικασίες και τις εκλογές είναι σημαντική, ενδεχομένως και απαραίτητη. Ακόμα και εάν ένας πολίτης θεωρεί ότι κανένα κόμμα δεν τον καλύπτει, μπορεί να ψηφίσει αυτό που θεωρεί το λιγότερο κακό.
Δεν πρέπει επίσης να λησμονούμε ότι σε κάθε εκλογική διαδικασία υπάρχει η δυνατότητα είτε της επιβράβευσης είτε της τιμωρίας. Είναι με αυτό το σκεπτικό που σημειώνω κάποια δεδομένα, τα οποία θεωρώ σημαντικά.
Στο μείζον υπαρξιακό ζήτημα του Κυπριακού πρέπει να εμπεδωθεί ότι μετά το 1974 δεν υπήρξε πραγματική ευκαιρία μιας διευθέτησης η οποία να μην επιδεινώνει το status quo. Είναι ο τουρκικός μαξιμαλισμός που ευθύνεται για τη μη επίλυση του Κυπριακού. Η θέση ότι ευθύνονται ο μακροχρόνιος, ο Μακάριος, ο Κυπριανού, ο Παπαδόπουλος και εσχάτως ο Αναστασιάδης δεν ευσταθεί. Είναι επίσης σημαντικό να υπογραμμισθεί ότι ποτέ δεν διεξήχθη μακροχρόνιος αγώνας. Αυτό που κατέρρευσε είναι η πολιτική που ακολουθήθηκε πιστά όλα αυτά τα χρόνια υπέρ των συνεχών υποχωρήσεων και της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Και ο νοών νοείτο.
Σε σχέση με τα φαινόμενα διαφθοράς, τα οποία αμαυρώνουν την εικόνα της Κύπρου και πλήττουν επίσης το περί δικαίου αίσθημα, άκουσα αρκετές φορές την παραπομπή σε παλαιότερα σκάνδαλα. Ασφαλώς και η διαφθορά που είναι σε έξαρση τα τελευταία χρόνια δεν είναι νέο φαινόμενο. Όμως το τι έχει συμβεί παλαιότερα δεν αποτελεί άλλοθι για τη διαιώνισή τους. Εδώ και τώρα θα πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για την αντιμετώπισή της αποφασιστικά και αποτελεσματικά. Και αυτό συνδέεται άμεσα με τον θεσμό της δικαιοσύνης καθώς και με την αναγκαία πολιτική βούληση που πρέπει να επιδειχθεί.
Ένα άλλο φαινόμενο, το οποίο δεν είναι νέο, είναι ο λαϊκισμός. Και σε αυτή την προεκλογική περίοδο ήταν αισθητή η παρουσία του. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η αξιοπιστία του κράτους, των θεσμών αλλά και του πολιτικού συστήματος στο σύνολό τους επηρεάζονται αρνητικά. Είναι σημαντικό να αναστραφούν τα φαινόμενα αυτά.
Το θέμα της οικονομίας εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά σοβαρό και προβληματίζει τους πολίτες. Υπήρξε μια μεγάλη ύφεση το 2020 ενώ για το 2021 η ανάκαμψη θα είναι χαμηλότερη από τις αρχικές προβλέψεις. Είναι σαφές ότι όπως και στην προηγούμενη οικονομική κρίση, οι επιπτώσεις και οι συνέπειες δεν ήταν οι ίδιες για όλους τους πολίτες. Υπάρχουν εκείνοι οι εργαζόμενοι των οποίων οι θέσεις εργασίας και οι απολαβές τους δεν επηρεάστηκαν. Μια άλλη μερίδα εργαζομένων είδαν τους μισθούς τους να μειώνονται σοβαρά ενώ άλλοι απώλεσαν τις εργασίες τους. Η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική που ακολούθησε η κυβέρνηση αυτή την περίοδο ήταν επιβεβλημένη. Αναμφίβολα όμως θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερη διαχείριση.
Η επόμενη μέρα θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Η νέα Βουλή θα κληθεί να διαχειριστεί μείζονα ζητήματα που αφορούν το μέλλον της χώρας και την προοπτική για το αύριο. Δυστυχώς οι προεκλογικές συζητήσεις δεν κάλυψαν στον βαθμό που θα έπρεπε την ουσία των σημαντικών θεμάτων που επηρεάζουν την καθημερινότητα των πολιτών, όπως είναι η υγεία, η οικονομία, η παιδεία, το μεταναστευτικό, το περιβάλλον, η ποιότητα ζωής και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ούτε και έγιναν οι απαραίτητες συζητήσεις με την απαιτούμενη επιχειρηματολογία. Αντί τούτου κυριάρχησαν οι ανούσιες αντιπαραθέσεις της προεκλογικής εκστρατείας. Η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με πολλαπλές προκλήσεις που απαιτούν σχεδιασμό, ορθολογισμό, γνώση και επάρκεια. Σε λίγες μέρες οι πολίτες θα έχουν τον λόγο. Το ζητούμενο είναι να στείλουν τα ανάλογα μηνύματα και η Κύπρος να μπορεί να ελπίζει σε καλύτερες μέρες.